در این مقاله قرار است شرایط ارائه درخواست طلاق از طرف زوج را بررسی کرده و با بیان مراحل اجرای آن، نگاهی به ابعاد مختلف قواعد این حوزه بپردازیم. پاسخ به سوالاتی که در ادامه مطرح می شود در گرو مطالعه این مقاله می‌باشد:
- حق طلاق چقدر در به نتیجه رسیدن درخواست طلاق از طرف مرد موثر است؟
- آیا موجه بودن یا نبودن دلایل مرد برای طلاق در روند طلاق اثرگذار است؟
- رضایت زوجه برای طلاق چه تاثیری بر روند بررسی پرونده دارد؟
- پس از ارائه درخواست طلاق از طرف زوج، تکلیف حقوق زوجه چه می‌شود؟
- حقوق اختصاصی زن که فقط در صورت ارائه درخواست طلاق از طرف مرد به او تعلق می‌گیرد چیست؟
نقش حق طلاق در بحث طلاق به درخواست زوج (مرد)
ماده 1133 قانون مدنی در رابطه با حق طلاق مرد و طلاق به درخواست زوج اینطور نظر می‌دهد که مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه، تقاضای طلاق همسرش را بنماید . مطابق این ماده مرد اختیار تمام و مطلق دارد که هر زمان بخواهد و به هر دلیل که بخواهد می تواند همسر خود را طلاق بدهد.
شاید با خواندن پارگراف بالا، اختیار تام مرد، توجه شما را به خود جلب کرده باشد اما درتکمیل نکته بالا باید گفت که در سال‌های اخیر باتوجه به افزایش نرخ طلاق عموم قضات به سمت بررسی دقیق‌تر درخواست طلاق رفته و در مواردی هم دیده شده است که در صورت عدم وجود دلیل موجه برای طلاق، طلاق به درخواست زوج در محکمه قضایی رد شده است. به طور کلی در اکثر موارد بر اساس تعریف حق طلاق، حتی با عدم وجود دلایل غیر موجه، طلاق رخ می دهد.
موجه بودن یا نبودن طلاق، چه تاثیری بر روند طلاق دارد؟
در بحث طلاق به درخواست زوج دلایل مرد ممکن است موجه یا ناموجه باشد. هرچند که در اکثر موارد رای به نفع طلاق صادر می‌شود اما موجه بودن یا نبودن دلایل طلاق بر ادا کردن برخی از حق و حقوق زن متفاوت است. عنوان مثال، نحله و تنصیف اموال مرد از جمله مهمترین حقوقی است که موجه بودن یا نبودن طلاق بر مقدار ان تاثیرگذار است. در ادامه حقوقی مالی زن در طلاق به درخواست زوج مفصل‌تر بررسی خواهد شد.
از جمله دلایل موجه برای طلاق که بهتر است با آن آشنا بشوید عبارت است از:
- عدم تمکین زن
- سوءرفتار زن
- محکومیت خانم به حبس بلند مدت
- ترک زندگی خانوادگی توسط زن
- ابتلای زن به بیماری خاص
مهمترین نکته‌ای که در رابطه با درخواست طلاق از طرف زوج وجود دارد این است که مرد بدون توافق و رضایت زن تنها در صورتی می تواند او را طلاق بدهد که تمامی حق و حقوق زوجه را پرداخت کرده باشد. بنابراین غیرموجه بودن دلیلی طلاق حق و حقوق زن را بیشتر کرده و این مسئله باعث سخت‌تر شدن روند طلاق خواهد شد.
اگر زن برای طلاق ناراضی باشد، تکلیف طلاق به درخواست زوج چه می‌شود؟
به صورت کلی باتوجه به نکاتی که قبل‌تر به آن اشاره شد حق طلاق با مرد است. موجه بودن یا نبودن دلایل طلاق نیز بر پرداخت حق و حقوق زن موثر است. حال نوبت آن رسیده که به بررسی راضی بودن یا نبودن زوجه در طلاق به درخواست زوج بپردازیم.
اصولا روال عمومی مراحل طلاق به سمت ایجاد سازش بین زوجین و انصراف آنان از طلاق است. مراحلی نظیر ارجاع زوجین به مشاوره و یا حضور داور از جانب خانواده‌ها در دادگاه از جمله مواردی است که قاضی به واسطه آن‌ها می‌خواهد بین زوجین سازش ایجاد کند. چنانچه بین زوجین سازش ایجاد نشود راهی جز طلاق باقی نمی‌ماند. وجود نارضایتی زوجه برای طلاق باعث ایجاد تاخیر در روند طلاق می‌شود. این تاخیر ممکن است یک سال یا حتی بیشتر یا کمتر از آن باشد که این تاخیر به موجب لزوم بررسی شرایط زندگی و تمامی حق و حقوق الزامی و اختیاری زن ایجاد می‌شود.
آیا طلاق به درخواست زوج (مرد) ارتباطی با طلاق رجعی دارد؟
در رابطه با طلاق به درخواست زوج لازم است بدانید که این نوع طلاق از طلاق نوعی طلاق رجعی محسوب می‌شود و مطابق آن، مرد تا سه ماه می‌تواند با ابراز پشیمانی از طلاق، آن را باطل کند. لازم به ذکر است که در طلاق رجعی، پرداخت نفقه زوجه در دوران عده که مدت آن حدودا سه ماه و ده روز اس با مرد می‌باشد و چنانچه در این دوران یکی از زوجین فوت کند قوانین انحصار وراثت جاری و برقرار است.
مراحل حقوقی طلاق به درخواست زوج (مرد)
برای طلاق به درخواست زوج، عموما لازم است که از طرف مرد مراحل زیر طی بشود:
- مراجعه به دادگاه خانواده و ارائه درخواست طلاق به درخواست زوج لازم است.
- در تمامی موارد طلاق به غیر از طلاق توافقی، دادگاه زوجین را با هدف سازش و حل اختلاف‌ها به داوری ارجاع می‌دهد.
- در صورت ارجاع به داوری، هر یک از زوجین ظرف مدت معلوم باید یک نفر از خویشاوندان متاهل خود که حداقل سی سال سن دارد و به مسائل خانوادگی، شرعی و اجتماعی آشنا است را به عنوان داور به دادگاه معرفی کند.
- در صورتی که امکان سازش بین زوجین وجود نداشته باشد و اختلاف ان‌ها در مراحل رسیدگی به پرونده بر طرف نشود گواهی عدم امکان سازش صادر می‌شود. این گواهی برای ثبت طلاق در دفترخانه لازم است و هیچ دفترخانه‌ای بدون وجود آن، حق ثبت طلاق را ندارد.
- تکلیف میزان و نحوه پرداخت کلیه حقوق زن باید روشن بشود. بدون توافق یا صدور حکم دادگاه در خصوص میزان و نحوه پرداخت حقوق زن به اون، امکان طلاق وجود ندارد.
- چنانچه مرد تا 3 ماه پس از صدور گواهی عدم امکان سازش برای ثبت طلاق به دفترخانه مراجعه نکند، دیگر امکان ثبت طلاق برای او وجود ندارد.
پرداخت حقوق زوجه مراحل رسیدگی به طلاق به درخواست زوج
اگر در مراحل رسیدگی به طلاق سازش ایجاد نشود و مرد همچنان اصرار به طلاق داشته باشد لازم است دادگاه حقوق زن را بررسی و تکلیف آن را مشخص نماید. برخی از این حقوق عبارتند از:
- شرون ضمن عقد و مواردی که در سند ازدواج بیان شده است.
- بررسی وضعیت جهیزیه و اثاث زندگی
- پرداخت مهریه در صورت لزوم بررسی اعسار از پرداخت مهریه
- محاسبه اجرت المثل زوجه و نحوه پرداخت ان
- نفقه زوجه در مدت عده پس از طلاق
- نفقه فرزندان و حقوق مرتبط به آن‌ها
- حضانت فرزندان و هزینه‌های جانبی آن
- تصنیف اموال مرد
- تعیین نحله و شرایط پرداخت آن
برخی از حقوق بالا (مانند مهریه، نفقه فرزندان و...) جزو حقوق اصلی بوده و رسیدگی به آن‌ها در دستور جلسه دادگاه قرار می‌گیرد. بعضی از حقوق مانند اجرت المثل و تصنیف اموال مرد نیز جزو حقوق غیر اصلی می باشند و بررسی آن‌ها نیاز به ارائه درخواست از طرف زوجه دارد. چنانچه زوجه درخواست خود را به دادگاه ارائه ندهد این حقوق بررسی نمی‌شود.
مجدد تاکید می‌گردد که تکلیف میزان و نحوه پرداخت کلیه حقوق زن باید روشن بشود. بدون توافق یا صدور حکم دادگاه در خصوص میزان و نحوه پرداخت حقوق زن به اون، امکان طلاق وجود ندارد.
بررسی دقیق‌تر حقوق اختیاری زوجه در درخواست طلاق از طرف زوج
همانطور که قبل‌تر گفته شد برخی از حقوق زوجه اختیاری بوده و فقط در صورتی به آن‌ها رسیدگی می‌شود که زوجه در دادگاه درخواست بررسی ان‌ها را بدهد. برخی از این حقوق در ادامه تعریف می‌شوند.
- نحله: یکی از حقوقی که در برخی از موارد مانند طلاق به درخواست زوج، عدم وجود سو رفتار یا تخلف زن از وظایف یا امور زناشویی به زن تعلق می‌گیرد نحله است. نحله برابر با بخششی است که میزان آن با توجه به مدت زمان زندگی و کارهای زن از طرف قاضی تعیین می گردد.
- اجرت المثل: اجرت المثل زوجه برابر با پرداخت هزینه اموری است که شرعا وظیفه زن نبوده اما زوجه آن را انجام داده است. مواردی نظیر پخت غذا، شست و شوی ظرف‌ها و... مشمول اجرت المثل می‌شوند. تعیین دقیق مبلغ اجرت المثل بر عهده کارشناس رسمی دادگستری بوده و پرداخت آن از طرف مرد الزامی می باشد. چنانچه در مورد اجرت المثل می خواهید بیشتر بدانید به مقاله ی دیگر ما با همین عنوان مراجعه کنید.
- تصنیف اموال مرد: در صورت وجود شرایطی نظیر طلاق به درخواست زوج، عدم وجود سو رفتار یا تخلف زن از وظایف یا امور زناشویی مرد زوج مکلف است تا نصف دارایی موجود خود یا معادل نقدی آن را که در ایام زناشویی با زوجه به دست آورده است را به زن بدهد. این حق از جمله شروط ضمن عقد بوده و در صورت وجود نکات قبل به زن تعلق می گیرد.
جمع‌بندی
فرایند طلاق شامل مراحل گوناگونی است که هر کدام قوانین مفصل و متنوع خود را شامل می‌شود. وجود یک مشاور حقوقی برای گذر از این مراحل بسیار مهم و تاثیرگذار است. چنانچه احقاق دقیق حقوق خود در این فرآیند دغدغه اصلی شما است، کارشناسان و متخصصان ما حاضر به ارائه خدمت به شما هستند.
